Wniosek o ustanowienie drogi koniecznej należy złożyć do właściwego ze względu na położenie działek sądu rejonowego. Udział w drodze Rozwiązaniem dostępu do drogi publicznej może być również wspólny zakup drogi dojazdowej wraz z właścicielami sąsiednich działek, którzy także będą z niej korzystać. Ustanowienie służebności jest możliwe nie tylko w przypadku braku dojazdu, ale również w sytuacji nieodpowiedniego dojazdu, np. dojazdu niebezpiecznego, co potwierdza postanowienie Sądu Najwyższego, zgodnie z którym „jako przesłankę ustanowienia drogi koniecznej, obok całkowitego braku dostępu do drogi publicznej, wymienia też wiedniego dostępu do drogi publicznej. Z żądaniem o taki dostęp może wystąpić jej właściciel wobec właścicieli gruntów sąsiednich. Korzystanie ze służebności drogowej następuje za wynagrodzeniem (art. 145 § 1 k.c.). Ustalenie szlaku drogi koniecznej prowadzącego do drogi publicznej ma Rozpoznawaniem spraw dotyczących ustanowienia służebności drogi koniecznej zajmują się sądy rejonowe. Wniosek o ustanowienie drogi koniecznej musi zawierać informacje dotyczące właścicieli wszystkich nieruchomości, przez które droga mogłaby prowadzić, aby nieruchomość wnioskodawcy miała odpowiedni dostęp do drogi publicznej. . Urząd gminy posiadał drogę we władaniu, która została częściowo zniszczona podczas powodzi. Sąsiedzi nie pozwalają na przejazd po swoim terenie. Z kolei w urzędzie gminy twierdzą, że nie mają obowiązku natychmiast naprawić drogi i zasugerowali, żeby złożyć w sądzie wniosek o ustanowienie drogi koniecznej. Czy gmina może tak postępować? Czy ewentualnie gmina może pokryć koszty sądowe? Wniosek o ustanowienie drogi koniecznej Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego, faktycznie nie ma natychmiastowego obowiązku naprawy drogi, która została zniszczona podczas powodzi, co nie znaczy, że w ogóle taki obowiązek na gminie nie spoczywa, o czym szczegółowo niżej. Aby móc bez przeszkód dojechać do swojej posesji, powinien Pan złożyć wniosek o ustanowienie drogi koniecznej, ale gmina nie będzie obowiązana ponosić z tego tytułu kosztów sądowych. Jak stanowi przepis art. 145 § 1 Kodeksu cywilnego (w skrócie jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna). Przeprowadzenie drogi koniecznej nastąpi z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości niemającej dostępu do drogi publicznej oraz z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić (art. 145 § 2 Przeprowadzenie drogi koniecznej powinno uwzględniać interes społeczno-gospodarczy (art. 145 § 3 Przepis ten jest materialnoprawną podstawą skierowania wniosku do sądu i domagania się ustanowienia drogi koniecznej. Zobacz też: Wniosek o ustanowienie służebności gruntowej wzór Służebność drogowa (prawo przechodu i przejazdu) Służebność drogowa (prawo przechodu i przejazdu) jest rodzajem służebności gruntowej, stanowi ograniczone prawo rzeczowe, zaś dla zabezpieczenia interesów każdoczesnego właściciela nieruchomości władnącej (uprawnionego z tytułu służebności drogi koniecznej) powinna ona zostać wpisana do ksiąg wieczystych nieruchomości władnącej i wszystkich nieruchomości obciążonych. Jak wynika z treści przepisu art. 285 § 1 nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu prawa własności. Przeczytaj też: Ustanowienie drogi koniecznej przez gminę Koszty związane z postępowaniem nieprocesowym Wyłącznie właściwy do rozpoznania wniosku o ustanowienie służebności drogi koniecznej jest sąd rejonowy według miejsca położenia nieruchomości obciążonej (art. 38 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, w skrócie Wniosek o ustanowienie służebności drogi koniecznej podlega stałej opłacie sądowej w wysokości 200 zł (art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Do kosztów postępowania nieprocesowego (wszczynanego poprzez złożenie wniosku, a nie pozwu, jak w procesie) będzie zaliczony także koszt przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego geodety; być może w razie braku zgody uczestników postępowania z tezami opinii i planowanym przebiegiem drogi koniecznej będzie musiało nastąpić wywołanie kolejnej opinii biegłego, co podwyższy nieco koszty postępowania. W postępowaniu nieprocesowym zasadą jest, że każdy uczestnik ponosi samodzielnie koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie (art. 520 § 1 Tylko, jeśli interesy uczestników są sprzeczne lub są oni w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania, sąd może włożyć na tego uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, lub na jednego z uczestników, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika w całości. W tej sprawie gmina nie będzie uczestnikiem postępowania, choć nie jest to wykluczone, jeśli przebieg drogi koniecznej mógłby zostać ustalony przez należące do niej nieruchomości. Wnioskodawcą z kolei będzie Pan, do wniosku należy dołączyć jego odpisy dla wszystkich uczestników. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej We wniosku o ustanowienie drogi koniecznej należy wskazać właścicieli wszystkich nieruchomości, przez które mogłaby prowadzić droga, aby nieruchomość wnioskodawcy miała odpowiedni dostęp do drogi publicznej (art. 626 § 1 Przed wydaniem postanowienia o ustanowieniu drogi koniecznej sąd powinien przeprowadzić dowód z oględzin nieruchomości, chyba że okoliczności istotne dla wytyczenia drogi koniecznej są niesporne i niewątpliwe albo że przeprowadzenie tego dowodu z innych przyczyn nie jest konieczne (art. 626 § 2 W postanowieniu sąd oznaczy też wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej, płatne jednorazowo lub ratalnie, chyba że właściciele nieruchomości, przez które droga konieczna będzie przeprowadzona, zgodzą się na nieodpłatne ustanowienie tej służebności na Pańską rzecz. Dostęp do własnej nieruchomości Do zakresu działania gminy, na podstawie przepisu art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Gmina jest powołana do zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty mieszkańców, są to jej zadania własne. W szczególności zaś zadania własne obejmują sprawy z zakresu gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym). W Pańskim interesie leży ustawiczne przypominanie organowi wykonawczemu gminy (wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta) o potrzebie naprawy gminnej, nawet polnej drogi, zniszczonej podczas powodzi, tym bardziej że jej prawidłowy stan warunkuje dojazd do Pańskiej nieruchomości. Proszę zauważyć, że wszelkie inwestycje w gminie muszą znajdować odzwierciedlenie w planie dochodów i wydatków, a więc w budżecie gminy. Jesienią jednostki samorządu terytorialnego, w tym gminy, przystępują do intensywnych prac nad własnymi budżetami, stąd optymalnie byłoby, gdyby już teraz*, a najpóźniej w sierpniu, złożył Pan pismo w swojej sprawie, za potwierdzeniem przyjęcia i oznaczeniem daty na pozostawionej dla siebie kopii. Wyrażenie oficjalnego stanowiska na piśmie, adresowanym do wójta (burmistrza, prezydenta miasta), nawet kilkakrotnie, z powołaniem się na podstawę prawną, jaką przedstawiłam Panu wyżej, pozwoli zasadnie oczekiwać, że gmina nie zbagatelizuje problemu, odsyłając Pana na drogę sądową. Jeśli udałoby się Panu porozumieć z sąsiadem, aby nie czynił na razie przeszkód w nieformalnym korzystaniu ze swojej nieruchomości, pomimo braku ustanowionej służebności drogi koniecznej, może Pan czasowo wstrzymać się ze złożeniem wniosku do sądu w tej sprawie. Być może wcześniej uda się gminie wygospodarować pewną pulę środków (zapewne niezbyt znaczną w stosunku do jej budżetu), aby pozytywnie załatwić sprawę mieszkańca w tak istotnej dla niego dziedzinie, jak dostęp do własnej nieruchomości, i naprawić zniszczoną drogę lokalną. *Stan prawny z dnia r. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Potrzeba ustanowienia służebności drogi koniecznej ma miejsce wówczas, gdy nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich. Dostęp do drogi publicznej musi być taki, by pozwolić właścicielowi korzystać z całej nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem. Gruntami sąsiednimi są nie tylko grunty pozostające w fizycznej styczności z nieruchomością, na potrzeby której służebność drogi koniecznej zostaje ustanowiona. Gruntami sąsiednimi są także grunty tak względem tej nieruchomości usytuowane, że zachodzi gospodarcza konieczność przeprowadzenia przez nie dojazdu do drogi publicznej lub do budynków wskazują autorzy procedury Ustanowienie służebności drogi koniecznej, podstawą służebności drogi koniecznej może być:umowa,orzeczenie sądu,zasiedzenie,decyzja postępowania sądowegoW postępowaniu sądowym legitymowany do żądania ustanowienia służebności drogi koniecznej jest przede wszystkim:właściciel nieruchomości, która nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich (współwłaściciel – w braku sprzeciwu innych współwłaścicieli reprezentujących większość udziałów we współwłasności) alboposiadacz samoistny takiej nieruchomości, przy czym posiadacz samoistny może żądać jedynie ustanowienia służebności osobistej, a nie gruntowej i to dopiero wtedy, gdy właściciel nieruchomości nie chce lub nie może wystąpić o ustanowienie gruntowej służebności drogi koniecznej na podstawie art. 145 służebności drogi koniecznej może żądać także użytkownik wieczysty dowodu z opinii biegłegoJak wskazano w ww. procedurze, w postępowaniu o ustanowienie drogi koniecznej istotny jest dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji i przebiegu drogi koniecznej w tym zakresie wymaga wiadomości specjalnych, którymi sąd nie dysponuje. Przebieg służebności drogi koniecznej musi być bowiem oznaczony na mapie geodezyjnej sporządzonej według reguł obowiązujących przy oznaczaniu nieruchomości w księgach wieczystych, opatrzonej klauzulą właściwego organu do spraw ewidencji gruntów i budynków, stwierdzającą, że mapa jest przeznaczona do dokonania wpisu w księdze wieczystej. Mapa taka stanowić będzie integralną część postanowienia co do istoty sprawy ustanawiającego służebność drogi zgromadzony w sprawie materiał sąd w postanowieniu dopuszczającym dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji i kartografii nakazać może przedstawienie w opinii wariantów przebiegu drogi koniecznej, aby następnie na etapie orzekania, kierując się przesłankami z art. 145 dokonać wyboru właściwego wynagrodzeniaAutorzy procedury wskazują, że wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej może mieć charakter świadczeń okresowych. Takie świadczenia nie mogą obejmować okresu sprzed ustanowienia nieruchomości obciążonej przysługuje wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej, chociażby nie poniósł z tego tytułu żadnej szkody. Jeżeli jednak szkodę taką poniósł, jest obowiązany wykazać jej wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej nie podlega obniżeniu na tej podstawie, że potrzeba ustanowienia tej służebności jest następstwem podziału nieruchomości dotychczas stanowiącej współwłasność właścicieli nieruchomości obciążonej i drogę konieczną, sąd w szczególnie uzasadnionych wypadkach, ze względu na niewielki obszar nieruchomości obciążonej i konfigurację obu nieruchomości, może zamiast wynagrodzenia pieniężnego ustanowić służebność gruntową na nieruchomości wnioskodawcy, polegającą na korzystaniu z przygranicznego pasa gruntu tej nieruchomości na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości obciążonej drogą konieczną, jeżeli odpowiada to interesowi więcej informacji na temat przebiegu postępowania sądowego, można znaleźć we wspomnianej procedurze: Ustanowienie służebności drogi chcesz wiedzieć więcej na temat samych procedur, zobacz krótki film opisujący tę kategorię Kowalskiproduct manager Działu Legal Jeżeli działka nie ma połączenia z drogą, konieczny będzie przejazd przez działkę sąsiednią. Jeśli nie ma zgody właściciela sąsiedniej nieruchomości konieczny będzie wniosek o ustanowienie drogi koniecznej. UWAGA: instytucja drogi koniecznej, w orzecznictwie Sądu Najwyższego rozciąga się też na instalację elektryczną, telefoniczną i wodociągową tj. udostępnienie terenu celem podciągnięcia ww. trudności: średni - wysokiKoszt: ok. 800 złotychWymagane dokumenty: projekt wytyczenia drogi przez działkę sąsiadującą, sporządzony przez geodetę. Krok 1: ustanawiamy służebność w umowie sprzedaży nieruchomości Oglądając nieruchomość, którą zamierzamy kupić, warto zwrócić uwagę na to, czy działka ma dostęp do drogi publicznej. Jeśli nie, a w planach mamy zamiar tam się tam osiedlić, zwróćmy uwagę czy okoliczna działka/działki, nie należy do osoby sprzedającej nam nieruchomość (np. nasza działka powstała w wyniku wydzielenia z większej działki).Jeśli tak, możemy uzależnić kupienie działki od ustanowienia służebności drogi koniecznej na okolicznych działkach. Umieszczenie drogi koniecznej w tym samym akcie notarialnym co sprzedaż nieruchomości pozwoli na zmniejszenie kosztów. Krok 2: mediacja z sąsiadamiDrogę konieczną można ustanowić polubownie z sąsiadami. Do tego celu konieczne będzie sporządzenie aktu notarialnego, w którym właściciele nieruchomości, w zamian za ustanowienie drogi otrzymają wynagrodzenie, lub okresowe świadczenia. Trzeba liczyć się z kosztami: aktu notarialnego i np. utwardzenia i wytyczenia drogi. Sąsiedzi mogą również po prostu nie zgodzić się ustanowienie służebności, bo obciąży ona ich nieruchomość, zostanie wpisana do księgi wieczystej, może wpłynąć na wartość nieruchomości. Służebność jest generalnie zdecydowanie bardziej w naszym Sprawy o dział spadku Krok 3: kierujemy sprawę do sąduJeżeli powyższe sposoby nie okażą się skuteczne lub będą niemożliwe koniecznością może być skierowanie sprawy do Wydziału Cywilnego Sądu Rejonowego w okręgu, którego znajduje się nasza nieruchomość (jest to zazwyczaj sąd znajdujący się w miejscowości położenia nieruchomości lub najbliżej niej; właściwy wydział ustalimy telefonicznie). Krok 4: piszemy wniosekZobacz również: Jak sporządzać pisma procesoweSąd: Sąd Rejonowy właściwy miejscowo dla nieruchomości;Uczestnicy: wszyscy właściciele nieruchomości, przez które ma przechodzić droga;Tytuł: Wniosek o ustanowienie drogi koniecznej; Żądania wniosku: Wnosimy o obciążenie służbnością drogi koniecznej działki (działek) o nr działki, arkusz mapy, zlokalizowanej w …. O numerze KW, na rzecz nieruchomości o nr działki, arkuszu mapy, zlokalizowanej w ... o numerze KW .......zgodnie z załączonym Następnie pokrótce opisujemy stan faktyczny: przedstawiamy sytuację, opisujemy, iż np. nie udało się rozwiązać sprawy w sposób polubowny, a brak drogi koniecznej uniemożliwia korzystanie z działki, czy np. uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy. Możemy również wskazać wysokość lub formę wynagrodzenia za korzystanie z gruntu sąsiedniego. Jeśli uczestnik/ uczestnicy nie zgodzą się, wynagrodzenie wyznaczy sąd, opierając się o charakter wzajemnych stosunków, oraz możliwości ekonomiczne wnoszącego o można domagać się ustanowienia drogi koniecznej, nawet jeśli istnieje połączenie z drogą publiczną, które jest jednak w oczywisty sposób nadmiernie wniosku musimy załączyć: opłatę sądową w wysokości 200 zł, plan wytyczenia drogi sporządzony na fragmencie mapy sytuacyjnej przez geodetę (projekt musi być jak najmniej uciążliwy dla działek obciążanych służebnością), udowodnienie tytułu prawnego do działki: np. akt notarialny, wyrok sądu, czy odpis z księgi wieczystej. Krok 5: w sądzieW trakcie postępowania sąd wezwie poza nami, również właścicieli działek, przez które przebiegać będzie droga (jeśli się nie stawią, zrobią to na własne ryzyko). Możemy się więc spodziewać tego, że konflikt sąsiedzki przeniesie się na salę sądową. Aby uzasadnić nasz wniosek, możemy wnieść o dokonanie oględzin działek przez sędziego rozpatrującego naszą sprawę. W trakcie postępowania będziemy musieli bronić naszej racji i co do zasady udowodnić, iż nie ma innej drogi dojazdowej do działki, lub istniejąca nie nadaje się do efektywnego korzystania z nieruchomości, a wskazana przez nas trasa jest najmniej uciążliwą z możliwych do wytyczenia. Krok 6: księga wieczystaPosiadając prawomocne postanowienie o ustanowieniu drogi koniecznej przez określoną działkę, możemy dokonać wpisu służebności do księgi wieczystej nieruchomości obciążonej, bez udziału właściciela nieruchomości. Koszt - 200 złotych. Uwagi ogólne: służebność drogi koniecznej może służyć nie tylko przeprowadzeniu „drogi” ale także mediów. służebność drogi koniecznej można znieść: sądowo i umownie (w formie aktu notarialnego) jeżeli miną przesłanki jej utworzenia. służebność można również zmienić: rozszerzyć i zwężać jej zakres (w przypadku zmiany potrzeb).Zobacz: Wzory pozwów

wniosek o ustanowienie drogi koniecznej